Co warto wiedzieć o prawie karnym? Prawo karne jest jedną z podstawowych gałęzi prawa. Do jego przestrzegania zobligowani jesteśmy wszyscy, dlatego dobrze byłoby znać przynajmniej część jego przepisów. Jak bowiem powszechnie wiadomo, nieznajomość prawa wcale nie zwalnia nas z obowiązku jego przestrzegania. Warto również mieć świadomość tego, do jakich przepisów prawnych sięgać, gdy chcemy dowiedzieć się czy jakiś czyn jest prawnie dozwolony czy też zabroniony.
Gdzie należy poszukiwać przepisów prawa karnego?
Każdy, komu zależy na tym, aby poznać lepiej prawo karne powinien wiedzieć gdzie zostały zebrane przepisy prawa karnego. Jednym z podstawowych aktów prawnych, który traktuje o prawie karnym jest Kodeks Karny. Ustawa Kodeks karny została uchwalona dnia 6 czerwca 1997 roku. Warto zwrócić również uwagę na Kodeks postępowania karnego, który obowiązuje w Polsce od 1 września 1998 roku. Jednym ze źródeł prawa karnego jest również Kodeks karny wykonawczy, który został wydany dnia 6 czerwca 1997 roku. Nie sposób nie wspomnieć również o Kodeksie karnym skarbowym, który wydano dnia 10 września 1999 roku. Warto mieć na uwadze to, że wszystkie wyżej wymienione Kodeksy są dość obszerne. Są one jednak podzielone na działy, co nieco ułatwia przeglądanie aktów prawnych. Zawsze warto byłoby więc zapoznać się ze spisem treści, co ułatwi nam poszukiwanie interesującego nas przepisu prawnego. Koniecznie musimy pamiętać o tym, że Kodeksy bardzo często ulegają nowelizacjom i zmianom. Z tego też względu kiedyś obowiązujący przepis może się zdezaktualizować. Może okazać się również, że niektóre prawnie zakazane czyny są obecnie dozwolone. Możliwa jest również sytuacja, w której czyn niegdyś dozwolony staje się obecnie zakazany. Dobrze byłoby więc upewnić się, że korzystamy z aktualnego Kodeksu. Najaktualniejsze przepisy prawne znajdziemy przede wszystkim na stronach rządowych.
Jakie są funkcje prawa karnego?
Nie ulega wątpliwości, że prawo karne pełni rozmaite funkcje. Przede wszystkim ma ono zapobiegać popełnianiu czynów zakazanych. Tak naprawdę prawo karne posiada także szereg innych funkcji. Najważniejszą z funkcji prawa karnego jest funkcja ochronna. Prawo karne powstało bowiem po to, aby ochraniać każdą jednostkę bez względu na jej płeć, wiek czy pozycję społeczną. Nie bez znaczenia jest również ochrona poszczególnych dóbr majątkowych. Nie sposób bowiem ukryć, że każdego dnia można być narażonym na zamach. Nie sposób nie wspomnieć również o funkcji sprawiedliwościowej. Dzięki tej funkcji, osoby, którym coś skradziono lub które zraniono mogą upominać się sprawiedliwości. Wymierzaniem sprawiedliwości zajmują się sądy i trybunały. Tak naprawdę dzięki funkcji sprawiedliwościowej zaspokajane są nie tylko potrzeby osoby pokrzywdzonej, ale również i całego społeczeństwa. Nie sposób bowiem nie zauważyć, że niedozwolone czyny podlegają negatywnej ocenie społeczności. Prawo karne pełni również funkcję gwarancyjną. Każdy prawy obywatel Rzeczypospolitej Polskiej może być bowiem pewien, że prawo nie aprobuje pewnych zachowań. Nie sposób nie wspomnieć również o funkcji kompensacyjnej. Funkcja ta oznacza, że prawo karne ma za zadanie rekompensować pokrzywdzonym wyrządzone zło. Nie sposób bowiem ukryć, że często dochodzi do wypłaty odszkodowań osobom, które zostały pokrzywdzone.
Co jeszcze warto wiedzieć na temat prawa karnego?
Jak już zostało wspomniane powyżej, prawo karne pełni szereg rozmaitych funkcji. Każdy, komu bliskie jest jego przestrzeganie musi również wiedzieć, do jakich przepisów warto sięgnąć. Dobrze byłoby również znać podstawowe terminy, które znajdziemy w poszczególnych Kodeksach traktujących o prawie karnym. Warto wiedzieć na przykład czym różni się przestępstwo od wykroczenia. Podstawową różnicą jest to, że za popełnienie przestępstwa grożą znacznie wyższe kary niż za popełnienie wykroczenia. W myśl polskich przepisów przestępstwem jest czyn zabroniony, który na dodatek został uznany za szkodliwy społecznie. Czyn ten jest zagrożony karą, która została do niego przypisana w Kodeksie karnym. Kwestie związane z wykroczeniami reguluje natomiast wspomniany powyżej Kodeks wykroczeń. Wykroczenie charakteryzuje przede wszystkim znacznie mniejsza szkodliwość czynu. Z tego też względu kary przewidziane za popełnienie wykroczenia są znacznie niższe niż kary za popełnienie przestępstwa. Dobrze byłoby również wiedzieć z czym związany jest termin zbrodni. Prawo karne definiuje zbrodnię jako czyn, który uznaje się za szczególnie godny potępienia. Przede wszystkim termin zbrodni powiązany jest z morderstwem. Tak naprawdę jednak zbrodnia w świetle prawa polskiego jest o wiele szerszym pojęciem. Za zbrodnię uznaje się bowiem zamach stanu, zamach na prezydenta, a także spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Wszystkie przestępstwa, które uznaje się za zbrodnie zostały wymienione w odpowiednich aktach normatywnych. Należy pamiętać, że za zbrodnię przewidziana jest kara nie niższa niż 3 lata pozbawienia wolności. W przeważającej większości przypadków kara, którą przewiduje się za zbrodnie jest jednak znacznie wyższa.
