Kiedy słyszysz nazwę „prywatny detektyw” to co pierwsze przychodzi ci do głowy? Czy wyobrażasz sobie dziwnego pana z wąsem trzymającego w ręku ogromną lupę? A może masz przed oczami detektywów znanych z ekranów, takich jak Sherlock Holmes, detektyw Monk czy Hercules Poirot? Wielu ludzi ma raczej nikłe pojęcie o tym, na czym tak właściwie polegają usługi detektywistyczne. Zarówno w naszym kraju, jak i za granicą, działają prywatni detektywi, którzy prowadzą śledztwa metodami niejawnymi. Na rynku mnożą się też agencje detektywistyczne oferujące pomoc w różnych skomplikowanych sytuacjach. Warto zaznaczyć, że popyt na usługi detektywistyczne w Polsce znacznie wzrósł w ostatnich latach? Co zatem robi detektyw?
Detektyw – kto to taki?
Samo słowo „detektyw” pochodzi od łacińskiego zwrotu, który kryje sobie myśl o wykryciu lub wyjawieniu czegoś. Określenie to dobrze oddaje sens pracy detektywa. Zazwyczaj zajmuje się on obserwowaniem, tropieniem, śledzeniem. Każdy prywatny detektyw musi posiadać odpowiednią licencję. Taki dokument nie tylko potwierdza jego kwalifikacje, ale także uprawnia do wykonywania zawodu. Uzyskanie licencji detektywistycznej wcale nie jest łatwe. Trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że to niezwykle wymagający zawód i nie każdy się do niego nadaje. Aby otrzymać licencję, przyszły detektyw musi mieć co najmniej wykształcenie średnie i ukończone 21 lat. Oczywiście, musi być także niekarany i posiadać pełną zdolność do czynności prawnych. Detektywi obowiązkowo przechodzą również badania psychiatryczne oraz szkolenie z zakresu ochrony danych osobowych i przepisów prawa. To niezbędne formalności, które czekają każdego, kto pragnie zostać detektywem. Dobry detektyw posiada także szereg cech, które przydają się w pracy z ludźmi, między innymi empatię, łatwość nawiązywania rozmowy czy zdolność logicznego myślenia. W Polsce ustawa o usługach detektywistycznych została wprowadzona dopiero w 2001 roku. Warto też pamiętać, że w Anglii i Stanach Zjednoczonych praca detektywów wygląda nieco inaczej niż w naszym kraju. Tamtejsi detektywi często są pracownikami policji, którzy służą w dziale dochodzeniowo-śledczym.
Przykładowe usługi detektywistyczne
Wiesz już, kogo określa się mianem detektywa. Ale czym tak właściwie zajmuje się profesjonalne biuro detektywistyczne i jakie usługi oferuje? Najprościej rzecz ujmując, agencja detektywistyczna pozyskuje informacje istotne dla klienta, korzystając przy tym z rozmaitych metod. Może wykorzystywać zarówno sprzęt szpiegowski, jak i informatorów. Aby uzyskać potrzebne informacje, detektyw może nawiązywać kontakty z ludźmi powiązanymi ze sprawą, śledzić, obserwować otoczenie i w rozmaity sposób zbierać materiały dowodowe. W ramach swojej pracy detektywi nieraz korzystają z kamer i podsłuchów. Następnie analizują zgromadzone nagrania audio i wideo, a także inne dostępne dane. Poza tym prywatni śledczy zajmują się sporządzaniem sprawozdań. Z punktu widzenia klienta to właśnie końcowe etapy działania detektywa są najbardziej interesujące. Dopiero finał jego pracy przynosi oczekiwane rezultaty w postaci ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy. Czasem chodzi o postępowanie sądowe, a czasem jedynie o potwierdzenie lub zaprzeczenie wystąpienia określonych okoliczności. Trzeba mieć jednak świadomość, że biuro detektywistyczne nie jest w stanie pomóc w każdej sprawie. Wiele zależy także od środków, którymi dysponuje klient. Jeśli są one ograniczone, agencja musi okroić swoje działania jedynie do potencjalnie najskuteczniejszych operacji. Czasem jednak okazuje się, że są one niewystarczające do uzyskania odpowiedniego materiału dowodowego.
Kiedy można skorzystać z pomocy detektywa?
Zastanawiasz się, kto tak właściwie korzysta z usług detektywistycznych i w jakich sytuacjach? Tak naprawdę okoliczności, które skłaniają kogoś do wynajęcia detektywa, może być bardzo wiele. Należy zaznaczyć, że zakres działań agencji detektywistycznych jest niezwykle szeroki i obejmuje mnóstwo dziedzin. Jeśli tylko sytuacja nie wymaga pomocy organów państwowych lub innej grupy zawodowej, detektyw może się nią zająć. Czasem do biur świadczących usługi detektywistyczne zwracają się osoby prywatne, a czasem osoby prawne. Do najczęściej zlecanych spraw można zaliczyć te związane z podejrzeniem współmałżonka o zdradę lub zgłaszane przez rodziców zaniepokojonych o dobro swoich dzieci. Prywatny detektyw niejednokrotnie pomaga także w sprawach karnych. Do częstych zadań śledczych należy poszukiwanie osób zaginionych lub tych, które uciekły oraz utraconego mienia. Lwią częścią spraw zgłaszanych detektywom są domniemane oszustwa ubezpieczeniowe. Wtedy klientem biura jest najczęściej duża firma ubezpieczeniowa, która pragnie dowieść, że została oszukana. To oczywiście nie jedyne sytuacje, w których ludzie sięgają po pomoc detektywa. Lista jest właściwie nieskończona. W swej codziennej pracy detektyw może być poproszony zarówno o udowodnienie komuś przestępstwa, jak i o sprawdzenie postępów dziecka na uczelni czy zweryfikowanie czyjejś orientacji seksualnej.
